در نیمه دوم قرن بیستم و زمانی که مارشال مک لوهان تئوریسین ارتباطات، اصطلاح دهکده جهانی را در مورد کره زمین بکاربرد، نظریه او با شگفتی و بحث و گفت وگوی منتقدان بسیار مواجه شد، لیکن امروزه نه تنها این نظریه به طور کامل پذیرفته و ثابت شده، بلکه پاره ای از صاحب نظران معتقدند با توجه به گسترش برق آسای ارتباطات، افزایش روز افزون جمعیت و پیشرفت چشمگیر صنعت، دهکده جهانی ما روز به روز محدودتر و کوچکتر می شود.
    از سویی کره خاک علیرغم گسترش دانش فضایی بشر تا این زمان به منزله تنها سیاره حیات بخش کهکشان لایتناهی شناخته می شود که مواهب طبیعی آن امکان زیست و زندگی را در اختیار موجودات انسانی، جانوری و گیاهی قرار می دهد.
    اما ظرفیت این طبیعت بسیار محدود و در برابر آلودگی های زیست محیطی آسیب پذیر و در موارد متعدد غیرقابل تجدید است. با این همه در حال حاضر بر اثر بی مبالاتی و توجه نکردن به حفاظت محیط زیست از سوی بشر، طبیعت محدود زمین به تدریج محدودتر و کمتر می شود و با از میان رفتن تعادل زیست محیطی، بحران زیست و زندگی به اوج خود خواهد رسید.
    با توجه به همین مسایل، کارشناسان و متخصصان، مطالعات وسیعی را در بحث محیط زیست آغاز کردند و مقررات و استانداردهای متعددی را در کلیه شئون فعالیت های انسانی تدوین و در سطح بین المللی آن را لازم الاجرا می دانند.
    در این میان یکی از فعالیت های انسانی، به بخش صنعت برمی گردد که میزان گسترش و توسعه آن در کشورهای مختلف منجر به هشدارهای زیست محیطی گوناگون شده و توجه صاحبان صنایع و دست اندرکاران را به رعایت موازین و اصول و مقررات ویژه ای جلب می کند.
    این مقررات حتی در چارچوب مدیریت های زیست محیطی تبین شده و راهکارهای علمی ویژه ای را در رابطه با صنایع مختلف در اختیار قرار می دهد. اما در بحث آلاینده های سوخت های فسیلی و فرآورده های نفتی قوانین و مقررات ویژه با موشکافی بیشتری مطرح می شود، زیرا زیانی که از این بابت متوجه محیط زیست می شود به مراتب گسترده تر از سایر معضلات زیست محیطی است.
    در اینجا نکته قابل توجه این که، آلایندگی محیط زیست بر اثر فرآورده های نفتی و سوخت های فسیلی، تنها محدود به صنایع و تولید کنندگان نمی شود، بلکه بخش عظیمی از این آلایندگی ناشی از ناآگاهی و سهل انگاری مصرف کنندگان این قبیل فرآورده هاست.
    در بخش روانکارها، تکنولوژی این صنعت روز به روز پیشرفته تر می شود و تولید کنندگان می کوشند با بهینه سازی تولیدات خود، اثرات مخرب زیست محیطی را به حداقل برسانند.
    براساس آمار آژانس محیط زیست آمریکا شهروندان این کشور سالیانه بیش از240 میلیون گالن روغن مصرف شده را به داخل فاضلاب ها و یا زمین های بیابانی و زراعی می ریزند. این در حالی است که از1/2 میلیون گالن روانکاری که در وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می گیرد، کمتر از نیمی از آن در موتور اتومبیل ها سوخته و هوا را آلوده می کند.
    متخصصان صنایع روانکاری برای کاهش این ضایعات، تدابیر گوناگونی اتخاذ کرده اند از جمله در فناوری های جدید سعی در عرضه روانکارهایی دارند که بیشترین کارآیی، کمترین هدردهی، خرابی موتور و آلودگی را برای محیط زیست داشته باشند.
    یکی از ترفندهای مهم، طولانی کردن زمان استفاده از روغن در اتومبیل ها و کاستن از تعویض های مکرر روغن است که این امر می تواند، محیط زیست را از آلایندگی بیشتر رهایی بخشد. اگر در گذشته روغن های موتور اتومبیل بین3 تا6 هزار مایل تعویض می شد، امروزه روغن های سنتزی با فن آوری پیشرفته ای تولید می شود که بیش از20 تا25 هزار مایل، بیش از40 هزار کیلومتر کاربرد داشته و نیازی به تعویض ندارد.
    اما در رابطه با مصرف کنندگان، کاستی های فراوانی وجود دارد که در جوامع انسانی، با فرهنگ های گوناگون متفاوت و قابل توجه است. بسیاری از مصرف کنندگان روانکارها، از نوع و چگونگی روغنی که در اتومبیل خود استفاده می کنند، آگاهی ندارند و یا آگاهی آنان اندک و ناچیز است. پاره ای از آنها با استفاده از روغن های بازیافت شده غیرتخصصی، بدون آگاهی از مشخصات و مضرات آن از این قبیل روغن ها استفاده می کنند. گروه کثیری نیز به جای مراجعه به مراکز تعویض روغنی مجاز، خودشان در مکان های مختلف به ویژه حاشیه جاده ها، اقدام به تعویض روغن اتومبیل خود کرده و‌ آسیب های زیست محیطی فراوان به بار می آورند. این افراد به طور عموم از زیان های ورود روغن های کارکرده به محیط زیست آگاه نیستند و عملکرد خود را طبیعی و عادی می دانند!
    اکنون این سئوال مطرح می شود که برای پیشگیری و کاستن از چنین روش ناهنجاری چه باید کرد؟
    قدر مسلم این که آموزش همگانی و آگاه ساختن عموم مردم، حتی از دوران نوباوگی و از مرحله دبستان می تواند اثر گذار باشد. اما این آموزش نمی تواند محدود به یک یا دو سازمان و تشکیلات شود، بلکه به یک همکاری جمعی پیوسته از سوی همه نهادها و ارگان های دولتی و بخش خصوصی نیازمند است. در این میان نقش وسایل ارتباط جمعی بیش از همه موثر و چشمگیر خواهد بود. محیط زیست سالم در صورتی فراهم می شود که یکایک انسان هایی که از طبیعت و مواهب آن برخوردارند، با آگاهی از معضلات زیست محیطی، مقابله با آن را یک وظیفه و یک تعهد انسانی همیشگی بدانند.

خصوصیات فنی مطلوب و قیمت مناسب روانکارهایی که بر پایه روغن معدنی (نفت خام) تولید می شوند، افزایش روزافزون مصرف این محصول را سبب شده است. اما گزارش های ارائه شده در زمینه بازار مواد خام، تولید و هم چنین بحران سال های1979 و1983 ، این نکته را گوشزد می کند که در حقیقت نفت خام منبعی فنا پذیر و محدود است. علاوه بر این، مشکلات زیست محیطی ناشی از استفاده این محصولات و ظرفیت محدودطبیعت برای پذیرش آلودگی دائمی به منزله یک مشکل رو به افزایش، هشدار دهنده است.
    مطالعات اخیر پژوهشگران نشان داده است که پلی ال استرها(Plyol Esters) با توجه به خصوصیات فنی مناسبی که از خود بروز می دهند می توانند به عنوان روغن پایه برای تولید روانکار مورد استفاده قرار گیرند.
    در نتیجه استرهای مصنوعی بی شماری با تغییر نسبت اسید چرب و الکل موجود، طراحی و ساخته شده اند و تحقیقات در این زمینه پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته است. خصوصیات فیزیکی- شیمیایی استرهای اولئوشیمیایی (Oleochemical Esters) طیف کاملی از نیازهای فنی (روانکاری مطلوب، پایداری گرمایی قابل قبول، شاخص ویسکوزیته بالا، فراریت پایین و واکنش مناسب در برابر نیروهای برشی) را برای دست یابی به محصولات جدید با کارایی بالا پوشش می دهد.
    آنچه پیش رو دارید بررسی رابطه محیط زیست با محصولات اولئو شیمیایی در مقایسه با محصولات پتروشیمیایی و خصوصیات اکولوژیکی استرهای اولئوشیمیایی است.
    
    مواد تجدیدپذیر
    پایداری استفاده از محصولات شیمیایی از دو منظر قابل مطالعه است. اولین دیدگاه به بررسی منشا منابع مورد استفاده برای تولید محصول می پردازد. روغن معدنی، یک ماده خام فسیلی است، به این معنا که با گذشت میلیون ها سال و در شرایط دما و فشار بالا در اعماق بالا و زیر لایه های رسوبی دریاها بر اثر فعالیت شیمیایی میکرواورگانیسم ها ساخته می شود. با یک نگاه ساده روشن است که هیچ گاه نمی توان چنین موادی را در مدت زمانی که معادل مدت مصرف باشد تولید کرد. به علاوه در دسترس بودن نفت خام به شدت بستگی به روابط کشورها دارد. بنابراین حتی موجود بودن نفت خام در سفره های زیرزمینی، در دسترس بودن این ماده را در آینده لااقل با قیمت فعلی، تضمین نمی کند. حال آنکه استرهای مصنوعی از چربی های حیوانی و روغنی های گیاهی مشتق شده اند که کاملاً تجدید پذیرند.
    
    آلودگی محیط زیست
    

دیدگاه دوم به بحث آلودگی محیط زیست می پردازد. آلودگی محیط زیست به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم اتفاق می افتد. قبل از هر چیز ابتدا به بررسی چرخه زندگی مواد اولئو شیمیایی می پردازیم. (شکل1) در اولین واکنش آنزیمی، کربن های موجود در بدنه گیاه زنده، باعث تولید اولئو شیمیایی ها در برگ سبز گیاه می شود. این فرایند با عمل فتوسنتز برگ سبز و مصرف دی اکسید کربن موجود در جو صورت می گیرد. پس از آن مولکول های پرانرژی تولید شده، به صورت کربوهیدرات و چربی در گیاه ذخیره می شوند. انجام عمل بیومَس (Biomass) در گیاه سبب تولید تری گلیسرول (Triglycelrol) می شود. تری گلیسرول تولید شده، استخراج در فرایند شکستن چربی (Fat-Spliting) قرار می گیرد تا پیوندهای استر به صورت هیدرولیز شکسته شود. محصولات واکنش دهنده اسید چرب و الکل گلیسرول هستند. این دو ماده به طور مستقیم یا پس از فرایندهای تکمیلی، به عنوان ماده اولیه برای تولید محصولات صنعتی یا مواد مصرفی به بازار عرضه می شوند.
    

    بعد از مصرف، ته مانده ها در محیط تخلیه می شود که قسمت عمده آن همراه با فاضلاب در طبیعت جریان یافته و بخشی از آن در محل دفن زباله انباشته شده و بخش کوچکی هم سوزانده می شود. صرف نظر از چگونگی تخلیه، این مواد در پایان عمر خود با کمک میکرواورگانیسم های موجود در فاضلاب یا توسط باکتری های موجود در مکان دفن زباله، به دو بخش عمده دی اکسید کربن و آب تجزیه می شوند. دی اکسید کربن آزاد شده تقریباً معادل مقدار دی اکسید کربن مصرف شده حین فرایند فتوسنتز است. لذا از نظر گاز کربنیک موجود در جو، استرهای مصنوعی تقریباً بی اثرند.
    محصولات پتروشیمیایی در مقایسه با استرهای مصنوعی و به طور کلی محصولات اولئوشیمیایی، دارای چرخه کربن باز هستند. بنابراین تولیدات با مواد اولیه روغن معدنی، سبب افزایش دی اکسید کربن موجود در اتمسفر و متعاقباً گرم شدن جو می شوند و این همان رویه غیرمستقیم آلودگی محیط زیست است.
    از طرفی مواد ته مانده در طبیعت، در جریان های آب یا در سطح زمین، باعث آلودگی محیط زیست می شود. به طور کلی روانکارها به دو شکل مورد استفاده قرار می گیرند. از طریق استفاده در یک سیستم باز به طوری که روانکار به طور پیوسته در محیط زیست تخلیه می شود. مثل روغن های مته در حفر چاه یا روغن های مصرفی در دستگاه های برش الکتریکی درختان و یا از طریق استفاده به صورت یک سیکل بسته که فقط در صورت نشت دستگاه محیط زیست در معرض روغن قرار می گیرد.
    بنابر آنچه گفته شد روانکارهای موجود فعلی از آن دسته مواد شیمیایی هستند که رابطه بسیار حیاتی و بحرانی با محیط زیست دارند و نیازمند مطالعه برای رفع مشکلات موجود برای حفظ سلامت محیط زندگی هستند.
    
    کنترل زیست محیطی روانکارها
    

ساختار استرهای اولئوشیمیایی توسط یک یا چند پیوند کربن- استر در مولکول و زنجیره آلکیل آن که در واقع دارای منشا گیاهی یا حیوانی است مشخص می شود. هم چنین ساختار الکیل موجود در این مواد، تعیین کننده خصوصیات فیزیکی- شیمیایی و هم چنین اکولوژیکی این مواد است.
    مهم ترین موضوع مربوط به حضور یک ماده شیمیایی (در اینجا روانکار) در محیط زیست، تخریب محیط زیست توسط آن ماده است. به این معنا که آیا ماده شیمیایی مورد نظر می تواند به صورت بیو شیمیایی (توسط میکرواورگانیسم ها) شکسته شود و به مولکول های همخوان با محیط زیست تنزل یابد یا خیر؟ انجام تست های استاندارد موجود، پژوهشگران را به نتایج بسیار مطلوبی رسانده و اثبات کرده است که تخریب زیست محیطی به شدت تابع ساختار شیمیایی ماده است و نه حلالیت آن در آب. جالب تر اینکه روانکارهایی که با روغن پایه سنتزی تولید می شوند نه تنها در شرایط هوازی بلکه توسط باکتری های بی هوازی نیز تجزیه پذیر بوده و در یک چرخه طبیعی حرکت می کنند.
    
    Reference:
    Chemosphere 43 page 89-98 By: Andreas willing

یکی دیگر از این رانندگان در این مورد می گوید: چندی پیش برای تعویض روغن موتور ماشین خود به یکی از تعویض روغنی های کنار جاده مراجعه کردم. روز بعد از تعویض روغن موتور، ماشین از کار افتاد و متوجه شدم در روغن موتور تعویضی مقدار زیادی چسب مخلوط شده بود. این ماده خسارت سنگینی به موتور ماشین من وارد ساخت، آن چنان که خرید یک روغن4 هزار تومانی، خسارتی معادل4 میلیون تومان به ماشین من وارد کرد!
    جعفری کارگر تعویض روغنی در مورد تقلبی بودن روغن موتورهای موجود در بازار می گوید: اگر تقلبی باشد نه از جانب ما بلکه از جانب کارگاه های غیرمجازی است که روغن های سوخته را خریداری کرده و با انجام فرآیندهای ابتدایی و غیراصولی بر روی این مواد و با سوءاستفاده از آرم شرکت های معتبر و بسته بندی های مشابه روانکارهای استاندارد، این گونه محصولات تقلبی را وارد بازار می کنند. تولید کنندگان این محصولات تقلبی شبکه وسیعی را تشکیل داده اند و در حال حاضر از این محصولات به اندازه ای در بازار زیاد شده که گاه دسترسی به آنها بسیار ساده تر از دسترسی به محصولات استاندارد است!
    وی به شباهت های ظاهری روغن های تقلبی با روغن های استاندارد شرکت های معتبر اشاره می کند و می گوید: شباهت ظاهری روغن موتورهای تقلبی به روانکارهای استاندارد به حدی است که به هیچ عنوان نمی توان تفاوتی در ظاهر آنها پیدا کرد.
    وی می افزاید: گردانندگان این گونه کارگاه ها، افرادی را به سراغ تعویض روغنی ها می فرستند و روغن های کارکرده آنها را توسط تانکرهایی که در اختیار دارند خریداری و به کارگاه های غیرمجاز می فرستند. تا جایی که من خبر دارم در شهرک های اطراف تهران و کرج تعدادی از این کارگاه ها وجود دارد. متاسفانه هیچ نظارتی بر فعالیت این گونه کارگاه های غیرمجاز صورت نمی گیرد و این اماکن به صورت کنترل نشده و بی حد و حساب کالای تقلبی در بازار روانکار وارد کرده اند.
    
    تعویض رایگان روغن موتور
    محمد یزدی، کارگر تعویض روغنی در مورد هزینه تعویض روغن موتور ماشین های سنگین می گوید: در قبال تعویض روغن موتور ماشین ها، دست مزدی دریافت نمی کنم. دستمزد این کار، روغن کارکرده ماشین هاست که ما آنها را جمع آوری کرده و به خریداران می فروشیم. اگر رانندگان به کارگاه های تعویض روغنی اعتماد داشته باشند، خودشان به این کار نخواهند پرداخت. بسیاری از مراجعه کنندگان به کارگاه ما، رانندگانی هستند که سال هاست برای تعویض روغن موتور ماشین خود به ما مراجعه می کنند.
    

جمشید شهسواری راننده کامیونی که به یکی از کارگاه های تعویض روغنی حاشیه جاده مراجعه کرده است، در پاسخ به سئوال ما می گوید: سال هاست که من به این مکان مراجعه می کنم و تاکنون موردی پیش نیامده که از روغن ناسالم به جای روغن مستعمل استفاده شود. در طول20 سال رانندگی تاکنون روغن ماشین خود را عوض نکرده ام و ترجیح می دهم این کار را به کسی بسپارم که اگر پس از آن با مشکلی برخورد کردم مسئولیت آن مشکل را بر عهده بگیرد.
    جنیدی راننده کامیونی که سالهاست در این حرفه فعالیت دارد می گوید: در گذشته تعویض روغنی هایی بودند که بعد از تعویض روغن موتور ماشین، کارتی را در اختیار راننده قرار می دادند. این کارت علاوه بر تعیین کارکرد روغن موتور تعویض شده ماشین، مشخص می کرد که این روغن موتور در کدام تعویض روغنی و به وسیله چه کسی عوض شده است. هم چنین این کارت ها می تواند اطمینان خاطری در راننده ایجاد کند و چنانچه موتور ماشین بر اثر تعویض روغن دچار ایراد شود، می تواند به همان مکان مراجعه کند. این روش مناسبی برای جلب اطمینان رانندگان است که امروز تنها معدودی از تعویض روغنی ها به این روش عمل می کنند.
    

    آسیب های وارده به موتور
    ایمان احمدی، تعمیرکار یکی از تعمیرگاه های مجاز، در مورد آسیب هایی که روغن های تقلبی به موتور ماشین وارد می سازند، می گوید: روغن های تقلبی تنها در ظاهر شبیه روغن های استاندارد هستند و در صورت استفاده از آنها آسیب های جبران ناپذیری به پمپ روغن، پیستون و رینگ ها وارد می سازد.
    روغن های تقلبی در یاتاقان ها، پیستون ها و رینگ ها رسوب می کند و درجه حرارت موتور را بالا می برد و در نتیجه باعث کند شدن دور موتور می شود.
    در جریان تهیه این گزارش به رانندگانی برخوردیم که حتی کوچکترین اطلاعی در مورد روغن موتورهای ماشین نداشتند که این ناآگاهی می تواند منشا بسیاری از مسائل و مشکلات باشد.
    ارائه اطلاعاتی هر چند جزیی و ابتدایی برای آگاه سازی این فعالان اجتماع که بیشتر وقت خود را در جاده ها می گذرانند، می تواند مسئولیتی در قبال حفظ محیط زیست و صنعت و اقتصاد کشور ایجاد کند.
    از طرفی این قشر اجتماعی که اکثر آنها روستا نشین بوده اند چندان هم با خاک بیگانه نیستند و می دانند آلودن خاک به روغن های مستعمل چه آسیبی به آب و خاک وارد خواهد ساخت. بسیاری از این رانندگان از تصادفات سنگینی سخن به

بیان می آوردند که به علت آلوده شدن جاده های اسفالته به روغن های مستعمل رخ می دهد.
    در یک نتیجه گیری کلی نظارت و کنترل دقیق تر از جانب مسئولان بر عملکرد تعویض روغنی ها، نه تنها در ایجاد اطمینان خاطر رانندگان نقشی موثر خواهد داشت، بلکه از این طریق می توان مسیر غیرقانونی روغن های مستعملی که با تصفیه نادرست دوباره وارد بازار روانکارها می شوند، پیگیری کرد و از سوءاستفاده، صاحبان کارگاه های غیرمجاز جلوگیری کرده و اعتبار تولید کنندگان معتبر را از خطر بی اعتمادی مصرف کنندگان حفظ کرد.
    آنچنان که از آمار ارائه شده در ابتدای این گزارش می توان نتیجه گرفت، ظرفیت تصفیه مجدد روغن های کارکرده کارگاه ها و کارخانه های مجاز کشور در مقایسه با میزان روغن کارکرده موجود در کشور بسیار محدود است و ایجاد امکاناتی در جهت افزایش توان بازیافت مجدد، از تولیدات تقلبی این محصولات جلوگیری خواهد کرد.
    هم چنین برخورد با تولید کنندگان روغن های تصفیه شده تقلبی از مهم ترین مواردی است که مسئولان و حافظان محیط زیست می بایست نسبت به آن واکنش بیشتری نشان دهند.
    بی تردید با اتخاذ برنامه های دقیق می توان در رفع بحران محیط زیست و جبران خسارت های گذشته که دیگر از بحث منطقه ای خارج و به بحث جهانی بدل گشته، کوشید و این تقابل کهنه و دیرپای توسعه و محیط زیست را به وضعیتی بدل ساخت که فعالیت های اقتصادی- صنعتی، بتواند مشکلات زیست محیطی گذشته را رفع کند.
    این مهم، در زمینه هایی هم چون نفت و انرژی و فرآورده های جانبی آن از اهمیت دوچندانی برخوردار است.
    - در زمینه روغن های کارکرده و مستعمل و راه حل های بیشتر برای رفع این معضل در شماره های آینده گزارش های دیگری درج خواهد شد.

مطالعات دانشمندان نشان می دهد که در اثر ورود یک لیتر روغن در آب حدود300 هزار لیتر آب آلوده می شود.
    با وجود یک لایه روغن بر سطح آب، فرآیند فتوسنتز مختل شده و تولید اکسیژن کند می شود و این امر به نوبه خود منجر به تغییرات جبران ناپذیری در اکوسیستم آبی منطقه شده و شمار زیادی از گیاهان و جانوران منطقه را نابود می سازد.
    زنجیره به هم پیوسته این گونه آسیب ها به اندازه ای گسترده می شود که اکوسیستم خشکی محیط را نیز تحت تاثیر خود قرار داده و زنجیره حیات محیط زیست را به نابودی می کشاند.
    برای از بین بردن اثرات زیان آور زیست محیطی روغن در طبیعت، دست کم به20 سال زمان نیاز داریم.
    هم اکنون فرآیندهای بازیافت روغن های مستعمل به طرز قابل توجه پیشرفت داشته است.
    آب آلوده به روغن ها، در بافت بدن موجودات دریایی نفوذ کرده و از این طریق وارد بدن مصرف کنندگان این موجودات از جمله انسان می شود. خوردن ماهی صید شده از آب آلوده یکی از راههای ورود فلزات خطرناک (مانند سرب و فسفر) به بدن انسان است.
    بی تردید تشریح تاثیرات مخرب روغن در طبیعت، می تواند در مصرف صحیح و اصولی روانکار مثمرثمر واقع شود و از میزان آسیب های زیست محیطی بکاهد. برای رسیدن به این اهداف حضور گسترده شرکت های دولتی و خصوصی به منظور جمع آوری روغن های کارکرده از مراکز مصرف، ضروری است. از این طریق می توان از دسترسی سودجویان به روغن های مستعمل جلوگیری کرده و با بازیافت و تبدیل روغن ها به اجزای مفید، ضمن حفظ محیط زیست، صرفه جویی قابل توجهی در اقتصاد ملی پدید آورد.
    برای تشکیل روغن، می بایست نفت خام از زمین استخراج شود، سپس پالایش شده و به شکل روغن در موتور مورد استفاده قرار گیرد.
    با استفاده پیاپی از روغن موتورها کارآیی آنها از دست رفته و تبدیل به مواد خطرناکی برای محیط زیست می شوند.
    از طرفی این مواد این قابلیت را هم دارند که دوباره به وسیله انجام فرآینده های پالایشی و بازیابی مناسب تا مدت های طولانی به صورت یک ماده مفید در داخل قطعات مکانیکی موتور مورد استفاده قرار گیرند بدون اینکه کوچکترین آسیبی به محیط زیست وارد سازند.
    به کارگیری تعداد بیشماری از خودروها در شرکتها، ناوگان های اتوبوسرانی و تاکسیرانی، موجب افزایش چشمگیر روغن موتورهای کارکرده و مسائل مرتبط با آنها می شود.
    به طور کلی زمان تعویض روغن براساس اندازه گیری کیلومتر و زمان کارکرد تعیین می شود و می توان به صراحت اظهار داشت که به طور معمول تعداد دفعات تعویض روغن بیشتر از حد استاندارد است.
    درشرکتی که از خودروهای بسیاری استفاده می کند این موضوع می تواند باعث ایجاد آسیب های سنگین در زمینه بهای پرداختی روانکار و ناشی از توقف خودرو شود. بنابراین بهترین روش انجام آزمایش بر روی روغن کارکرده به منظور صرفه جویی در خرید روغن، کاهش تولید روغن مستعمل و پایین آوردن هزینه های عملیاتی است.
    علاوه بر این آزمایش روغن می تواند در حفظ منابع تولید روغن، کاهش آلودگی محیط زیست، عملکرد بهتر قطعات موتور، پایین آمدن هزینه های تعمیرات و نگهداری و خرید لوازم یدکی تاثیر بسزایی داشته باشد.
    طبق آمار ارائه شده در کشور های پیشرفته حدود50 درصد از روغن های با پایه نفت خام، تصفیه و دوباره به بازار عرضه می شوند. این رقم برای کشوری مانند آلمان بالغ بر80 درصد تخمین زده شده است.
    در آزمایش هایی که بر روی روغن انجام می شود مواردی از قبیل آلودگی احتمالی با آب و ضد یخ و سوخت، وجود ذرات فلزی ناشی از سایش قطعات مختلف موتور، گرد و غبار و سایر آلاینده ها قابل تشخیص بوده و می توان با آگاهی از وضعیت کارکرد قسمت های مختلف موتور، علاوه بر تعویض به موقع روغن، نسبت به رفع عیوب احتمالی اجزای گوناگون اقدام کرد. به عنوان مثال با مشاهده فلز کروم در روغن می توان حدس زد که به احتمال زیاد، یکی از اجزای رینگ پیستون، سوپاپ ویا یاتاقان های چرخشی دچار سایش شده اند.
    انجام آزمایش های گوناگون روغن موتور با هدف افزایش کارآیی ممکن است که برای اشخاص حقیقی چندان مقرون به صرفه نباشد. اما به طور حتم اجرای این برنامه برای شرکت های بزرگی که دارای دهها و یا صدها خودروی سبک و سنگین هستند در دراز مدت منافع زیادی به همراه خواهد داشت.
    
    منابع:
    - مقالات انجمن کنترل آلودگی های امریکا
    - پروژه گل سرخ دانشگاه ایالتی آلاباما

مدیریت آلودگی هوای شهری
[عناوین آرشیوشده]